دریاچه بختگان

دریاچه بختگان بزرگ‌ترین دریاچه فارس در شمال استهبان و غرب نی‌ریز، که با عنوانِ «دریاچه نی‌ریز»، «دریاچه پیچگان»، و «دریاچه به جکان» نیز از آن یادشده است. این دریاچه به طول تقریبی صد کیلومتر و عرض حدوداً سی کیلومتر میان دو رشته‌کوه موازی در ارتفاع حدوداً ۱۵۵۰ متری (یا ۱۵۲۵ متری) از سطح دریا واقع است. عمق آن کم و آبش شور است و مساحت آن حداکثر در زمستان ۷۴۰ کیلومترمربع است. آب آن بیشتر توسط رود کر تأمین می‌شود. این دریاچه به‌وسیله دو تنگه به «دریاچه طشک» یا «دریاچه نرگس» ارتباط دارد. برخی به اشتباه پنداشته‌اند که این دو دریاچه درگذشته متصل به هم و در اصل یک دریاچه بوده که امروزه به دو قسمت شمالی به نام دریاچه طشک و قسمت جنوبی که بزرگ‌تر است به نام دریاچه بختگان تقسیم شده است.

اورسل  و لرد کرزن، تاریخ پیدایش آن را در قرن چهارم هجری قمری (قرن دهم میلادی) دانسته‌اند. اما چنانکه اشاره خواهیم کرد، سابقه تاریخی آن به قبل از میلاد مسیح می‌رسد.

نخستین کسی که از این دریاچه یاد کرده، استرابون (متولد ۶۳ ق. م. ـ متوفی بعد از ۲۰ م.)، تاریخ‌نگار و جغرافی‌دان یونانی سده نخست میلادی است. این دریاچه، اگرچه امروزه اطرافش بیابان و خالی از سکنه است، اما در قرون‌وسطی دهکده‌ها و آبادی‌های بسیاری اطراف آن بوده است. نخستین جغرافی‌دان مسلمان که از آن نام‌برده، اصطخری (متوفی ۳۴۶ ه. ق.) است که آن را بُحَیْره البَخْتَکان (در بعضی نسخه‌ها البَجَکان) خوانده و گفته است: «و من بحیراتها الّتی تحیط بها القری و العمارات بحیره البختکان الّتی یقع فی‌ها نهر الکرّ و هی من ناحیه جفوز الی قرب کرمان فیکون طول‌ها نحو عشرین فرسخا و ماءها مالح و ینعقد فی‌ها الملح و حوالی‌ها مسبع و تحیط بها رساتیق و قری و هی فی کوره اصطخر».

تالاب بختگان

به دلیل قرار گرفتن نی ریز در میان کوهستان های بلند این منطقه از رطوبت کمتری برخوردار است اما دریاچه بختگان نی ریز کمبود رطوبت این منطقه را جبران کرده و سبب رشد درختان و مزارع اطراف می شده است. خشک شدن بختگان این منطقه را با خطرات زیست محیطی گوناگونی روبرو کرده است. دریاچه بختگان محلی مناسب برای پرندگان مهاجری است که از سیبری و روسیه خودشان را به نی ریز می رسانند. فلامینگو، مرغابی، غاز، درنا، کبوتر دریایی و چیلک تنها بخشی از پرندگان مهاجر بختگان را تشکیل می دهند. درناهای مهاجر اصلی ترین ساکنان فصلی بختگان بودند که با وجود خشک شدن دریاچه هنوز هم به تالاب بختگان نی ریز می آیند.

وجود زمین های کشاورزی مناطق نزدیک دریاچه سبب شده تا درناهای مهاجر بتوانند با وجود کاهش محسوس سطح آب دریاچه غذای مورد نیاز خود را تامین کنند اما سایر پرندگان دیگر قادر به ادامه حیات در دریاچه نبوده و آن را ترک کردند. خشک شدن این دریاچه شور سبب شده تا شوره زاری وسیع در منطقه پدیدار شود و باعث ایجاد گرد و غبار فراوان شود. این دریاچه در زمره زیباترین جاذبه های طبیعی نی ریز قرار دارد.

فاصله دریاچه بختگان نی ریز تا شیراز

دریاچه بختگان در 160 کیلومتری شیراز و در 10 کیلومتری نی ریز واقع شده است. این دریاچه بخشی از دریاچه بزرگی است که نیمی از آن را بختگان و نیمی دیگر را طشک می نامند. محل اتصال این دو دریاچه در میان کوه های پیچگان واقع شده ودر تمام فصول سال دارای آب است. در سال های اخیر فعالیت هایی برای احیای این دریاچه صورت گرفته است.

منبع :

دریاچه بختگان در کدام استان است (۱۳۹۹)|تمام اطلاعات موردنیاز سفر به این جاذبه (gardeshgari724.com)